Արհեստական բանականություն
AI-ն վերլուծում է ԴՆԹ-ն մինչ օրս հնագիտական մնացորդները
Շվեդիայի Լունդի համալսարանի ղեկավարած միջազգային հետազոտական խումբը մշակել է արհեստական ինտելեկտի (AI) միջոցով ԴՆԹ-ի վերլուծության նոր մեթոդ՝ մինչև տասը հազար տարեկան մարդու մնացորդների ճշգրիտ թվագրման համար:
Նոր հետազոտությունը հրապարակվել է Բջջային հաշվետվությունների մեթոդներ.
Հեղափոխական տվյալների մեթոդներ
Նոր տեխնիկան կարող է օգնել քարտեզագրել, թե ինչպես են մարդիկ գաղթել պատմության ընթացքում, ինչը հաճախ արվում է հնագույն մնացորդների ճշգրիտ թվագրմամբ:
1950-ական թվականներից ի վեր ստանդարտ թվագրման մեթոդը ռադիոածխածնային թվագրումն է: Այս թվագրման մեթոդը հիմնված է երկու տարբեր ածխածնի իզոտոպների հարաբերակցության վրա, և այն հսկայական դեր է խաղացել ժամանակակից հնագիտության մեջ: Այդպիսով, տեխնոլոգիան երբեմն անվստահելի է, երբ խոսքը վերաբերում է ճշգրտությանը, ինչը կարող է դժվարացնել հին մարդկանց քարտեզագրումը և ինչպես են նրանք տեղափոխվել:
Թիմն ասում է, որ թվագրման նոր մեթոդը կարող է մեծապես օգնել հնագետներին և պալեոնտոլոգներին:
Էրան Էլհայկը Լունդի համալսարանի մոլեկուլային բջջային կենսաբանության հետազոտող է:
«Անհուսալի ժամադրությունները մեծ խնդիր են, որոնք հանգեցնում են անորոշ և հակասական արդյունքների: Մեր մեթոդն օգտագործում է արհեստական ինտելեկտ՝ գենոմների ԴՆԹ-ի միջոցով մեծ ճշգրտությամբ թվագրելու համար»,- ասում է Էլհայիկը:
Բնակչության ժամանակավոր կառուցվածքը (TPS)
Նոր մեթոդը կոչվում է ժամանակավոր բնակչության կառուցվածք (TPS), և այն կարող է օգտագործվել մինչև 10,000 տարեկան գենոմների թվագրման համար: Հետազոտության ընթացքում թիմը վերլուծել է մոտ 5,000 մարդու մնացորդներ, որոնք թվագրվում են ուշ մեսոլիթյան շրջանից (մ.թ.ա. 10,000 – 8,000 մ.թ.ա.) մինչև մեր օրերը:
Հետազոտությունը ցույց տվեց, որ ուսումնասիրված բոլոր նմուշները կարող են թվագրվել բարձր ճշգրտությամբ:
«Մենք ցույց ենք տալիս, որ գենետիկական նյութում կոդավորված է մարդկանց ապրած ժամանակաշրջանի մասին տեղեկությունները: Պարզելով, թե ինչպես կարելի է այն մեկնաբանել և տեղավորել այն ժամանակին, մեզ հաջողվեց այն թվագրել AI-ի օգնությամբ»,- շարունակեց Էլհայիկը:
Հետազոտողների խոսքով՝ իրենք ակնկալում են, որ ռադիոածխածնային թվագրման անհրաժեշտություն դեռ կլինի։ TPS-ը կգործի որպես հավելյալ գործիք պալեոաշխարհագրական դաշտում, և այն կարող է օգտագործվել, երբ ռադիոածխածնային թվագրման արդյունքների շուրջ անորոշություն կա: Օրինակ՝ ժամանակակից Չեխիայի Zlatý kůň-ից մարդու գանգի հայտնի գտածոներից մեկը ունի 15,000-ից մինչև 34,000 տարվա վաղեմություն:
«Ռադիոածխածնային թվագրումը կարող է շատ անկայուն լինել և դրա վրա ազդում է հետազոտվող նյութի որակը: Մեր մեթոդը հիմնված է ԴՆԹ-ի վրա, որն այն շատ ամուր է դարձնում: Այժմ մենք կարող ենք լրջորեն սկսել հետագծել հնագույն մարդկանց ծագումը և քարտեզագրել նրանց գաղթի ուղիները», - եզրափակում է Էլհայիկը:
